Wat is tweede loopbaanbeleid bij de brandweer?
De functie van de operationeel medewerker bij de brandweer (brandweerman m/v) is fysiek en psychisch te zwaar om een heel leven te kunnen volhouden. Tot 2006 was er voor deze functie het functioneel leeftijdsontslag (FLO), waarbij een brandweerman op zijn 55e jaar kon stoppen met werken. Sinds 2006 is deze regeling afgeschaft en gelden afspraken voor het loopbaanbeleid voor bezwarende functies. Het uitgangspunt van het loopbaanbeleid is dat medewerkers twintig jaar werkzaam zijn in een bezwarende functie. Daarna gaat een medewerker een andere functie vervullen, binnen of buiten de organisatie.
Voor medewerkers die op of na 1 januari 2006 in dienst zijn gekomen, staat na twintig dienstjaren de tweede loopbaan centraal. Voor de medewerkers die onder de oude FLO-regeling vielen, is FLO-overgangsrecht afgesproken.
Het afschaffen van het FLO was om meerdere redenen noodzakelijk. Zo werd het met de toenemende vergrijzing niet langer acceptabel gevonden om met gemeenschapsgeld medewerkers ruim voor hun pensioen uit te laten treden, terwijl ze nog heel goed in staat zijn nuttige en gewaardeerde arbeid te verrichten. Ook werd de FLO-regeling veel duurder door fiscale wetswijzigingen.
Tweede loopbaan; ter voorkoming van arbeidsongeschiktheid
Het loopbaanbeleid voor bezwarende functies is ingesteld ter voorkoming van arbeidsongeschiktheid. Wetenschappelijk is bewezen dat medewerkers niet gedurende de gehele loopbaan het bezwarende werk van bijvoorbeeld een brandweerman kan uitvoeren. Om arbeidsongeschiktheid op tijd te voorkomen en om een tweede loopbaan een reële kans te geven moet er op tijd worden gestart met het loopbaanbeleid. Dit is dus vastgesteld dat een medewerker maximaal 20 jaar in de operationele dienst werkt, tenzij werkgever en medewerker gezamenlijk anders afspreken. De regels rondom tweede loopbaanbeleid zijn verplichtend omschreven in de CAR-UWO, artikel 9.
Werken aan tweede loopbaan is gedeelde verantwoordelijkheid
Het werken aan de tweede loopbaan is een gedeelde verantwoordelijkheid van organisatie en medewerker. De organisatie ondersteunt de medewerker om een loopbaanstap te maken, de medewerker gaat actief aan de slag om een nieuwe functie te vinden na de operationele dienst.
Ook de brandweermensen zullen tot aan hun wettelijke pensioenleeftijd moeten werken. Tot aan de pensioenleeftijd in de operationele dienst lijkt onmogelijk. Het doorstromen naar een andere functie binnen of buiten de organisatie is dus noodzakelijk. Het grootste deel van de brandweermensen zullen moeten uitstromen, omdat er binnen de veiligheidsregio’s doorgaans onvoldoende passende functies zijn.
